برای بررسی اثر عوامل جنس، سن و منطقه پرورش بر میانگین قطر الیاف کرک و ضریب تغییرات آن در بیده شترهای بومی استان های مختلف کشور، نمونه الیاف از ناحیه پهلوی راست 449 نفر شتر به ترتیب شامل 72 و 377 نفر شتر نر و ماده گرفته شد. اختلاف میانگین حداقل مربعات در پنج گروه سنی با استفاده از روش خطی عمومی در نرم افزار ساس محاسبه شد. اثر گروه های سنی و استان روی میانگین حداقل مربعات قطر کرک و ضریب تغییرات آن معنی دار (P<0.0001) بود. به طوری که گروه سنی بین یک تا دو سال و استان های یزد و اردبیل ظریف ترین کرک 0.7±20.4 و 0.9±17.6 میکرون و گروه سنی بین هفت تا ده سال و استان کرمان ضخیم ترین کرک 0.6±23.8 و 1.3±29 میکرون را به ترتیب داشتند. همین طور نرها، گروه سنی بالاتر از یازده سال و استان بوشهر کمترین ضریب تغییرات میانگین قطر کرک 1.4±31.6، 3.2±32 و 1±26.2 درصد و ماده ها، گروه سنی بین سه تا شش سال و استان کرمان بالاترین ضریب تغییرات میانگین قطر کرک 0.5±34.9، 0.7±35.05 و 1.8±42 درصد را داشتند. شترهای دوکوهانه دارای الیاف کرک ظریف تری با 0.7±17.3 میکرون نسبت به الیاف شترهای یک کوهانه 0.6±22 میکرون (P<0.0001) بودند ولی بین ضریب تغییرات قطر کرک این دو گروه تفاوت معنی داری وجود نداشت.

با توجه به تاثیر ساختمان خاک و پایداری خاکدانه ها بر فرسایش پذیری خاک و لزوم افزایش پایداری و مقاومت خاکدانه ها در برابر عوامل فرساینده ای مانند باد و آب، این تحقیق روی نمونه خاک سطحی (عمق20-0 سانتی متر) جمع آوری شده از اراضی زراعی حساس به فرسایش آبی واقع در جنوب استان فارس انجام شد. آزمایش در قالب طرح کاملا تصادفی با 10 تیمار شاهد (بدون افزودن ماده اصلاحکننده)، گچ خالص، کاه و کلش خرد شده گندم، کود دامی، کاه و کلش همراه با گچ، کود دامی همراه با گچ هر کدام به میزان یک درصد وزنی، سیمان به میزان 0.3، 0.6 و 0.9 درصد وزنی و گچ همراه با سیمان به میزان 0.9 درصد وزنی و در 3 تکرار اجرا گردید. یک، چهار و هفت ماه پس از اعمال تیمارها، میزان خاکدانه های با اندازه های 53 تا 4000 میکرومتر به روش الکتر اندازه گیری و میانگین وزن- قطر آنها محاسبه گردید. هفت ماه بعد از اعمال تیمارها، تیمارهای کاه و کلش، کاه و کلش همراه با گچ و کود دامی همراه با گچ، به ترتیب 2.7، 3.5 و 1.4 برابر باعث افزایش میانگین وزن- قطر خاکدانه ها در مقایسه با شاهد شدند. در مجموع، بر اساس نتایج این تحقیق می توان کاربرد کاه و کلش همراه با گچ، کاه و کلش تنها و کود دامی همراه با گچ را برای افزایش مقاومت در برابر فرسایش در خاک های مشابه با خاک مورد مطالعه پیشنهاد نمود.

اندازه­گیری مستقیم میانگین وزنی قطر (MWD) خاکدانه­های تر به­عنوان یکی از شاخص­های مهم برای ارزیابی پایداری ساختمان خاک، کاری وقت­گیر و پرهزینه است. هدف پژوهش حاضر مقایسه دقت مدل رگرسیون خطی چندگانه (MLR) و دو مدل هوشمند شامل شبکه عصبی مصنوعی (ANN) و برنامه­ریزی بیان ژن (GEP) در برآورد MWD از روی متغیرهای زودیافت و سهل­الوصول خاک بود. برای این منظور، 80 نمونه خاک سطحی دست­خورده و دست­نخورده از عمق صفر تا cm 10 اراضی جنگلی، مرتعی و زراعی منطقه فندقلوی استان اردبیل جمع­آوری شد. سپس برخی ویژگی­های فیزیکی و شیمیایی زودیافت آن­ها و میانگین وزنی قطر (MWD) خاکدانه­های تر مطابق روش­های معمول و استاندارد تعیین گردید. داده­ها به­طور تصادفی به دو مجموعه آموزشی (60 داده) و آزمونی (20 داده) تقسیم گردید. مدل­های MLR، ANN و GEP به­ترتیب با به­کارگیری نرم­افزارهای SPSS، MATLAB و Gene Xpro Tools ایجاد شدند. نتایج نشان­دهنده همبستگی مثبت و معنی­دار (**59/0 r=) بین شن و کربن آلی خاک بود. شن، کربن آلی و میانگین هندسی قطر (GMD) خاکدانه­های خشک از مهمترین متغیرهای ورودی مدل­ها در برآورد MWD خاکدانه­های تر بودند. براساس داده­های آزمونی، مقادیر ضریب تبیین (R2)، ریشه میانگین مربعات خطا (RMSE)، میانگین خطا (ME) و ضریب نش-ساتکلیف (NS) برابر 52/0، mm 48/0، mm 13/0 و 48/0، 85/0، mm 30/0 ، mm 03/0 و 78/0، 79/0، mm 35/0، mm 10/0 - و 95/0 به­ترتیب در بهترین مدل MLR، ANN و GEP به­دست آمد. بنابراین مدل MLR در مقایسه با مدل­های هوشمند از دقت کمتری و خطای بیشتری در برآورد MWD برخوردار بود؛ مدل ANN به علت داشتن R2 و NS بالا و RMSE پایین توانست در مقایسه با دو مدل دیگر، MWD خاکدانه­های تر را با دقت زیاد و خطای کم در منطقه مورد مطالعه تخمین بزند.

زمینه و هدف: غده هیپوفیز یک غده درون ریز در کف مغز می باشد که اندازه آن در جنس و گروه های سنی مختلف متفاوت است. این غده تحت تاثیر بیماری های مختلف تغییر کرده و در نتیجه دانستن اندازه طبیعی آن برای تشخیص و تعیین پیش آگهی بیماری های مرتبط با آن ضروری به نظر می رسد. مطالعه حاضر با هدف بررسی ارتفاع و قطر قدامی-خلفی غده هیپوفیز طبیعی در زنان و مردان 15 تا 40 سال انجام گرفت.روش کار: پژوهش حاضر یک مطالعه مقطعی روی 119 نفر از افراد مراجعه کننده به مرکز MRI فاطمه زهرا (س) کرمان است که دارای سابقه بیماری های مرتبط با غده هیپوفیز و مصرف داروهای موثر روی غلظت سرمی پرولاکتین و استروئید نبوده و همچنین مواردی از قبیل حاملگی و شیردهی نیز نداشتند. ارتفاع و قطر قدامی-خلفی غده هیپوفیز به روش تصویر برداری تشدید مغناطیسی در افراد انتخاب شده اندازه گیری شد. داده های حاصل به کمک نرم افزار spss19 و با استفاده از آزمون های تی و تحلیل واریانس بررسی شدند.یافته ها: میانگین ارتفاع هیپوفیز در زنان 1.2±5.72 و در مردان 1.28±5.65 میلیمتر بود، ولی این اختلاف معنادار نبود (p=0.7).داده های گروه های سنی مختلف نشان داد که ارتفاع این غده در خانم ها با افزایش سن کاهش می یابد و میانگین آن در گروه سنی 15 تا 20 سال از نظر آماری از دو گروه دیگر بیشتر بود (0.005=p). اختلاف معنادار آماری بین ارتفاع هیپوفیز در گروه های سنی آقایان مشاهده نشد (p=0.37).میانگین قطر قدامی خلفی در زنان 1.44±9.96 و در مردان 1.18±10.02 میلی متر بود که اختلاف آماری معناداری نشان نداد (p=0.8).در بیش از نیمی از موارد سطح فوقانی غده مسطح بود.نتیجه گیری: این مطالعه روی نمونه ای از جمعیت سالم ایران در گروه های سنی مختلف انجام شده است و نتایج و به دست آمده می تواند به عنوان مبنا، در تشخیص پاتولوژی های این غده حیاتی بدن استفاده شود.

خاک ورزی یکی از عملیات مهم برای تولید محصولات کشاورزی است. زیر کشت بردن و انجام خاک ورزی موازی در اراضی شیب دار سبب افزایش هدررفت، کاهش پایداری خاکدانه ها و کاهش ماده آلی خاک می شود. در این پژوهش اثر جهت خاک ورزی، جهت و موقعیت شیب بر برخی از ویژگی های فیزیکی، شیمیایی خاک و نمایه های پایداری خاکدانه بررسی شد. به این منظور از منطقه ای واقع در ایستگاه تحقیقات حفاظت خاک و آب کوهین که تحت خاک ورزی عمود بر جهت شیب بود و همچنین از منطقه هم جوار خارج از ایستگاه که تحت خاک ورزی موازی با جهت شیب بود، نمونه برداری صورت گرفت. منطقه به صورت یک دره کم عمق با دونمای شمالی و جنوبی بود. نمونه برداری برای هر جهت از سه موقعیت بالا، میانه و پایین شیب در دو عمق و با سه تکرار انجام گرفت (72 نمونه). تجزیه وتحلیل اطلاعات بر پایه ی طرح آشیانه ای انجام شد. نتایج نشان داد که بیش تر ویژگی های اندازه گیری شده تأثیرپذیری بالایی از جهت خاک ورزی داشته اند و خاک ورزی موازی سبب کاهش کیفیت خاک شده است. همچنین نتایج نشان داد که جهت و موقعیت شیب تنها بر شاخص پایداری خاکدانه اثر گذاشته است، درحالی که خاک ورزی روی هر چهار نمایه پایداری خاکدانه مورد بررسی اثر معنی داری گذاشته است. در خاک ورزی عمود بر شیب میزان ماده آلی دلیل عمده بیش تر شدن پایداری خاکدانه ها است. جهت و موقعیت شیب و مدیریت زراعی اثرات بسیار پیچیده ای بر ویژگی های خاک در عمق های مختلف دارند. نتایج نشان داد که کلیه منابع تغییرات شامل جهت، موقعیت شیب و عمق خاک بر روی شاخص پایداری خاکدانه تأثیر معنی داری دارند.

پیش بینی نحوه توزیع قطر و سرعت قطرات اسپری به پارامترهای مختلفی چون خصوصیات فیزیکی، سرعت سیال و محیط گازی اطراف و هندسه داخلی انژکتور بستگی دارد. مرحله تشکیل قطرات که دارای تنوع فراوان از نظر قطر و سرعت قطرات است، با یک دیدگاه آماری قابل پیش بینی است. از آنجا که روش های نظری موجود برای تخمین توزیع قطر و سرعت قطرات نیازمند داده های تجربی نظیر قطر میانگین و سرعت میانگین قطرات به عنوان ورودی هستند، در این مقاله، تلاش شده است تا با پیشنهاد یک روش نظری بر پایه معادله بقای انرژی، قطر میانگین قطرات را به دست آورد و به جای داده تجربی در مدل های پیش بینی کننده توزیع قطر قطرات نظیر مدل ماکزیمم آنتروپی استفاده کرد. بدین ترتیب با حفظ دقت خوب، آن مدل های پیش بینی کننده توزیع قطر قطرات نیز می توانند به داده های تجربی وابستگی کمتری پیدا کنند. پارامترهای لازم این مدل نظیر راندمان اتمیزاسیون و عدد وبر نیز از مدل دینامیک سیالات محاسباتی تامین شده اند. سپس یک مطالعه پارامتریک به منظور بررسی ارتباط میان راندمان اتمیزاسیون و سرعت اسپری با قطر میانگین قطرات انجام شده است. این مدل پیشنهادی جدید، به عنوان یک مدل سریع و ساده، در مقایسه با داده های تجربی در دسترس، پیش بینی خوبی از قطر میانگین قطرات به دست داده است.

سابقه و هدف: پایداری خاکدانه ها از مهم ترین ویژگی های فیزیکی خاک است که برآورد آن با استفاده از ویژگی های زودیافت از اهمیت شایانی برخوردار است. همچنین پایداری خاکدانه ها به عنوان شاخصی از فرسایش پذیری خاک ها محسوب می شود که آگاهی از آن می تواند ابزاری کارآمد جهت مدیریت خاک در برابر عوامل تخریب خاک باشد. باتوجه به اهمیت شناسایی ویژگی های فیزیکی خاک و ارزیابی تأثیرات کاربری اراضی بر روی وضعیت پوشش گیاهی و نیز مدل سازی آن در نتیجه این پژوهش پایه ریزی و عملیاتی شد. مواد و روش ها: این پژوهش در دو کاربری مرتعی و جنگلی واقع در حوضة آبریز دهدز در شمال شرق استان خوزستان انجام شد. برای استخراج شاخص های پوشش گیاهی، ابتدا تصاویر لندست 8 دریافت و سپس تصحیحات رادیومتریک به کمک نرم افزار ENVI 5. 1 بر روی تصویر اعمال شد. شاخص های پوشش گیاهی مورد بررسی شامل شاخص نسبت پوشش گیاهی (RVI)، شماره شاخص پوشش گیاهی (VIN)، شاخص پوشش گیاهی تغییریافته (TVI)، شاخص زردی پوشش گیاهی (YVI)، خط پس زمینة خاک (SBL)، شاخص پوشش گیاهی تفاضلی (DVI)، شاخص نرمال شدة تفاضلی سبزی (NDGI)، شاخص سرخی (RI)، شاخص پوشش گیاهی تفاضلی نرمال شده (NDVI)، شاخص پوشش گیاهی عمودی (PVI)، شاخص پوشش گیاهی اصلاح شده با خاک (SAVI) و شاخص مقاومت اتمسفری پوشش گیاهی (ARVI) می باشند. خصوصیات 50 نمونة خاک شامل درصد کربن آلی، درصد شن، سیلت، رس و میانگین وزنی قطر خاکدانهها (MWD) طبق روش های استاندارد آزمایشگاهی تعیین شد. برای بررسی ارتباط شاخص های پوشش گیاهی با شاخص MWD از آنالیزهای همبستگی پیرسون و اسپلاین رگرسیون تطبیقی چندمتغیرة (MARS) استفاده گردید. یافته ها: نتایج نشان می دهد که در کاربری مرتع، بین شاخص های VIN، TVI، MSAVI، RVI، SAVI، TSAVI، NDVI و PVI با شاخص MWD همبستگی معنی داری در سطح یک درصد وجود دارد. حال آنکه در کاربری جنگل بین شاخص های مورد بررسی هیچ گونه ارتباط معنی داری برقرار نبود. همچنین مدل سازی MARS نشان داد که مدل برازش یافته بر اساس شاخص های پوشش گیاهی در کاربری مرتع (Adjusted R-Sq. = 0. 55, RMSE = 0. 16) دارای قدرت و دقت پیش بینی بسیار بالاتری نسبت به مدل برازش یافته برای کاربری جنگلی (Adjusted R-Sq. = 0. 35, RMSE = 0. 36) است. نتیجه گیری: در مجموع یافته های این پژوهش نشان می دهد که عوامل کنترل کنندة پایداری خاکدانه ها در کاربری مرتع و جنگل متفاوت می باشد. همین امر سبب تفاوت همبستگی بین شاخص های پوشش گیاهی و MWD و به تبع آن نتایج مدل سازی شده است. سنجش ازدور، می تواند زمینه ای را جهت بهره گیری از فناوری های نوین به منظور مدیریت پایدار منابع خاک و آب فراهم سازد. بدین ترتیب استفاده از فناوری های نوین می تواند بسترساز عملیاتی شدن سناریوهای مدیریتی پایدار محور باشد که ماحصل آن صیانت از منابع طبیعی است.

با توجه به تاثیر ساختمان خاک و پایداری خاکدانه ها بر فرسایش پذیری خاک و لزوم افزایش پایداری و مقاومت خاکدانه ها در برابر عوامل فرساینده ای مانند باد و آب، این تحقیق به صورت آزمایشگاهی بر روی نمونه خاک سطحی (عمق 20-0 سانتی متر) جمع آوری شده از اراضی زراعی حساس به فرسایش آبی واقع در دشت چاهو (شهرستان مهر در جنوب استان فارس) انجام شد. آزمایش در قالب طرح کاملا تصادفی با 10 تیمار در سه تکرار اجرا گردید تیمارها به شرح زیر بودند: شاهد (بدون افزودن ماده اصلاح کننده)، گچ خالص (به میزان یک درصد وزنی)، کاه و کلش خردشده گندم (به میزان یک درصد وزنی)، کود دامی (به میزان یک درصد وزنی)، گچ همراه با کاه و کلش (هر کدام به میزان یک درصد وزنی)، گچ همراه با کود دامی (هر کدام به میزان یک درصد وزنی)، سیمان به میزان 0.3 درصد وزنی، سیمان به میزان 0.6 درصد وزنی، سیمان به میزان 0.9 درصد وزنی و گچ (به میزان یک درصد وزنی) همراه با سیمان (به میزان 0.9 درصد وزنی). رطوبت گلدان ها در طول مدت آزمایش در حد 60 درصد رطوبت ظرفیت مزرعه ای نگهداری شد. نسبت N:C کاه و کلش با استفاده از کود اوره در حد 50 تنظیم گردید. یک، چهار، هفت و ده ماه پس از اعمال تیمارها، میزان خاکدانه های با اندازه 53 تا 4000 میکرومتر به روش الک تر اندازه گیری شد و میانگین وزن - قطر (MWD) آنها محاسبه گردید. بر اساس میانگین چهار مرحله اندازه گیری، تیمارهای کاربرد کاه و کلش (به میزان 1 درصد وزنی) و کاه و کلش همراه با گچ (هریک به میزان یک درصد وزنی) به ترتیب باعث افزایش 2.8 و 2.9 برابری میانگین وزن - قطر خاکدانه ها در مقایسه با شاهد ( 0.149میلی متر) گردیدند. با توجه به نتایج حاصل از این تحقیق، می توان کاربرد کاه و کلش تنها و کاه و کلش همراه با گچ را برای افزایش پایداری خاکدانه ها در شرایط مشابه با خاک مورد مطالعه پیشنهاد نمود.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.

اندازه گیری منحنی مشخصه آب خاک پرهزینه و وقت گیر است. یکی از روش های ساده تخمین منحنی مشخصه استفاده از توابع انتقالی نقطه ای می باشد. در این تحقیق 20 نمونه خاک از مناطق اطراف شهرستان های مرودشت و فسا در استان فارس تهیه و منحنی مشخصه در مکش های صفر، 3، 6، 9، 12، 30، 100، 500، 1000 و 1500 کیلوپاسکال، بافت و سطح ویژه هر خاک اندازه گیری و میانگین هندسی قطر ذرات هر خاک محاسبه شد. سپس روابطی رگرسیونی برای تخمین رطوبت خاک در هر مکش ذکر شده بر اساس سطح ویژه و میانگین هندسی قطر ذرات خاک برقرار گردید. نتایج نشان داد که توابع انتقالی به دست آمده در مکش های صفر تا 12 کیلوپاسکال مناسب نمی باشد، اما توابع انتقالی به دست آمده در مکش های 30 تا 1500 کیلوپاسکال مناسب است.